Làng Cựu (Hà Nội) - CÔNG TRÌNH DI SẢN TRUYỀN THỐNG LÀNG CỰU

Cấu trúc làng cổ
Làng Cựu vẫn còn giữ được cấu trúc của làng truyền thống dù đã trải qua biến động. Làng còn Cổng làng, đình, giếng. Đường làng bình yên với các ngõ nhỏ lát gạch và đá xanh.

Cấu trúc làng Cựu - cấu trúc điển hình của làng thuần nông đồng bằng Bắc Bộ

Cảnh quan bên ngoài Đình và tổng mặt bằng

Cảnh quan ao đình làng Cựu

Đình làng Cựu được xây dựng vào đầu thế kỷ XVI. Mới được tu sửa lại nhưng chưa hoàn chỉnh. Đình nằm ở đầu làng, trước mặt là ao sen. Đình làng nằm trong tổ hợp kiến trúc: đình, sân đình, cây bồ đề cổ thụ, ao sen. Đình là không gian cộng đồng quan trọng trong làng. Đình là nơi tập trung, nghỉ chân của người dân khi đi làm đồng. Đồng thời đây cũng là không gian vui chơi của trẻ em. 
Trước đình có cây Bồ đề râm mát cạnh ao làng, đây là nơi người dân ra ngồi hóng mát trò chuyện, vẫn còn những chân đá tảng, dấu tích của ngôi đình đẹp đẽ trước đây.

Lễ hội Thành hoàng làng được tổ chức vào 3 ngày 7,8,9 tháng Giêng nhằm tưởng nhớ đến người đã có công xây dựng làng. Trong các ngày lễ hội, ban ngày tổ chức các trò chơi dân gian như đập niêu, buổi tối là thời điểm cho các chương trình ca múa nhạc.

Chùa Phúc Duệ (Chùa Dồi)

Chùa Phúc Duệ (chùa Dồi) nằm ở ngoài làng. Tương truyền, xưa có 5 vị thần giúp vua Hùng đánh giặc, khi bay qua cánh đồng làng Cựu, các ngài thấy cảnh trí ở đây đẹp quá, liền dừng lại và hạ xuống, các ngài hóa tại đây.
Chùa Phúc Duệ nằm trên gò đất cao, diện tích khoảng 1,7 ha, trước mặt có dòng sông Nhuệ chảy qua, hai bên tả hữu là hồ sen. Theo dân địa phương, chùa rất linh thiêng nên được đặt tên là Phúc Duệ hay Phúc Nhuệ ý nói Phật luôn mang lại may mắn cho người dân như nước dòng sông Nhuệ. 
Chùa Phúc Duệ được xây dựng theo kiến trúc hình chữ Đinh. Trước tiền đường, sau hậu cung. Quần thể chùa gồm: nhà tiền đường, thượng điện, nhà mẫu, nhà vong, nhà tổ đường, phía sau là nhà tổ ni.
Tiền đường có quy mô lớn nhất gồm 5 gian xây tường bao quanh, bờ nóc và bờ hồi đắp thẳng. Kiến trúc gỗ độc đáo với các trang trí hoa văn tinh tế: hoa sen, hoa cúc, nâm rượu...
Phía sau tiền đường là thượng điện, đây là công trình cổ kính nhất chùa. Nền thượng điện cao khoảng 80 cm so với mặt nền sân, có các pho tượng gỗ cổ được điêu khắc từ thời thành lập chùa.

Giếng làng

Làng có 2 giếng, một giếng nằm ở giữa làng, một giếng nằm ngoài ruộng ở phía Bắc của làng Tuy nhiên, hiện nay chỉ giữ được giếng ở giữa làng, giếng làng nằm ngoài ruộng phía Bắc của làng không được sử dụng nên đã bị lẫn vào hệ thống ao bao xung quanh làng, không thể nhận biết và phân biệt rõ ràng ranh giới.
Có điều đặc biệt là giếng là rộng như ao, một chiều đến hơn 30m, bờ đất, hiện chỉ để thả Sen, có bậc xây đi xuống.

Đây là không gian đa chức năng, vừa là nơi họp chợ, vừa là không gian cộng đồng tụ họp dân làng. 
Từ xưa, người dân trong làng muốn đi chợ phải đi cách làng 3km. Sau khi giếng làng được tôn tạo, chợ tạm đã mọc lên sát cạnh. Nét đặc trưng ở chợ này là người dân đi chợ lớn bán hàng không hết sẽ mang về chợ tạm bán cho dân trong làng. Chính vì vậy mà chợ họp khá muộn và kết thúc cũng muộn. Mặt hàng rất đơn sơ, dưới bóng cây Bàng râm mát, nó mang dáng dấp một nơi để bà con ra trò chuyện nhiều hơn.

Cổng làng (Cổng phía Tây)