Làng Yên Trường (Hà Nội) - KHÔNG GIAN CẢNH QUAN LÀNG YÊN TRƯỜNG

Đến với Yên Trường, bất kể thời gian nào trong năm thì vẻ đẹp làng cổ vẫn hiển hiện rõ rệt. Cây đa - bến nước - sân đình, người ta nói đó là tiêu chuẩn cổ. Chẳng phải, đó mới là chuẩn mực trong một thước đo mực thước về làng quê.

Làng cổ, theo như các cao niên Yên Trường gồm có hai giá trị: Vật thể và phi vật thể. Cái không nhìn được bằng mắt thường, chúng ta kiểm nghiệm sau; nhưng cái nhìn thấy đó là tiêu chuẩn ban đầu để đánh giá về ngôi làng giống quan niệm nhân trắc học “nhất dáng, nhì da, thứ ba khuôn mặt” vậy.

Những con đường trong thôn xóm Yên Trường không thuần túy như những ngôi làng Việt thời bây giờ. Một phần là do địa hình vùng trung du nên có những con dốc, mà xe máy phải tăng ga mới vượt qua được, rồi lại phải nhấn nhẹ chân phanh khi đi xuống.

Cho nên ở Yên Trường, những con ngõ rất nhỏ lại tựa như vùng miền núi. Tuy không khấp khểnh đất đá lởm chởm nhưng lại liên tục hiện hữu những khung cảnh lạ sau mỗi con dốc khiến khách phương xa vô cùng thú vị. 

Bên con ngõ nhỏ là những ngôi nhà cổ, cũ và có kiến trúc lạ lùng. Nhà ở Yên Trường rất độc đáo với vật liệu làm từ đá ong. Tường nhà, tường rào, cổng nhà... không màu mè, không cầu kỳ hoa mĩ, những bức tường đá ong sậm như sáp mật hiện hữu khắp ngõ xóm. 

Giữa thời xi măng hóa nhà cửa thì Yên Trường  vẫn hiện diện những ngôi nhà đá ong cũ kỹ, rêu phong. Những mảng màu trên bức tường đá ong vốn sậm màu như sáp mật đã phong hóa chỗ vàng, chỗ đen, chỗ chấm màu xanh rêu như một bức họa trừu tượng. 

Cảnh quan khu vực di tích: Đình , chùa miếu...

Cảnh quan khu vực cổng làng, lối vào

Đường làng, ngõ xóm: 

Hai bên ngõ nhỏ, cũng là những bức cổng cổ với tuổi đời 100 - 200 năm tuổi. Chất liệu chủ yếu của các cổng nhà này vẫn là bằng đá ong. Một số bức cổng đẹp, có tuổi ngắn hơn được xây bằng gạch đốt lò. Nhưng tất cả đã cũ lắm rồi, gạch hoang hóa rơi rụng nhưng hiện vẻ thời gian có chỗ phong rêu, có chỗ đỏ quạch.

Đi quanh làng Yên Trường, thấy rằng, ao hồ nơi đây được quy hoạch từ xưa theo một phương cách có hệ thống. Tất cả những ao Yên Trường được đào đều to và rộng. Tuy nhiên với ao Ngõ, việc đầu tư sửa sang quá hiện đại đã làm mất nét đặc trưng của ao làng, khiến người nhìn vào tạo cảm giác giống hồ bơi hay một cái hồ nào đó ngoài thành phố. Ao cá Bác Hồ còn gọi là hồ làng nằm án ngữ cổng đình. Ao rộng 7 mẫu, giữa hồ phần đất nổi như ốc đảo, rất đẹp và nên thơ.

Một phần không thể không nói đến Yên Trường là những tường rào cây xanh mộc mạc gần gũi nhưng không kém phần độc đáo. Tường rào cây xanh theo mô típ là cây dây leo mọc trên nền hàng rào đá ong. Cho đến nay, trong làng chỉ còn một số ít hàng rào như vậy. Đặc biệt, làng Yên Trường có hàng rào cây boro nổi tiếng nhất Việt Nam của ông Trịnh Nhân Kỳ. Hàng rào này có tuổi đời gần 30 năm, được ông và gia đình tạo hình rất công phu, độc đáo.

Những khách lạ đến thăm Yên Trường không ai không bị mê mẩn bởi hàng rào lẫn cổng boro này. Hàng trăm mét dài xanh mướt là hàng vạn cây boro xen kẽ với nhau được cắt tỉa cẩn thận. Cánh cổng cũng bằng cây boro với những trụ, những viền cong mang đặc trưng của cổng nhà Bắc bộ xưa tạo dấu ấn cho ngôi nhà thêm sang trọng và cũng thêm cổ kính.

Cây xanh đặc trưng:

Cây Tre , cây Đa to, Các cây truyền thống của làng như Cau, Xoan