Vị trí
Xã Phương Trung nằm ở phía Tây Nam huyện Thanh Oai, cách trung tâm huyện 3 km, có vị trí địa lý như sau:
Phía Bắc giáp xã Kim Thư;
Phía Nam giáp xã Dân Hòa và xã Cao Dương;
Phía Đông giáp xã Đỗ Động;
Phía Tây giáp sông Đáy là ranh giới tự nhiên với xã Văn Võ huyện Chương Mỹ.
Tổng diện tích tự nhiên 481,44 ha, gồm 8 thôn là Tây Sơn – Chung Chính – Liên Tân – Quang Trung – Mã Kiều – Tân Tiến – Tân Dân 1 và Tân Dân 2.
Làng Chuông nằm trên đường đi Chùa Hương tích kể từ ngã ba Ba La, Hà Đông; Đi 18 km theo quốc lộ 21B thì thấy cổng Làng Chuông bên phải. Làng Chuông có 2 con đường chính để đi vào, một đưởng trải nhựa tới bờ sông Đáy, qua cầu Văn Phương sang xã Văn Võ, huyện Chương Mỹ, một đường bê tông rộng, đều rẽ từ Quốc lộ 21B. Làng Chuông có 2 thôn có đất ở ngoài đê Đáy. Đê Đáy đổ bê tông thuận lợi từ xã Cao Dương lên, và từ xã Kim Thư xuống Làng Chuông.
Theo các tuyến Quốc lộ 21B, QL6, QL1 ... xã Phương Trung dễ dàng tiếp cận các thị trường lớn như Nội thành Hà Nội ở phía Bắc, đô thị vệ tinh Xuân Mai, đô thị vệ tinh Hòa Lạc (ở phía Tây), thành phố Phủ Lý (ở phía Nam).
Với vị trí địa lý như trên, xã Phương Trung có điều kiện thuận lợi trong phát triển sản xuất hàng hóa, tiếp cận thị trường và công nghệ kỹ thuật tiên tiến để phát triển kinh tế với tốc độ cao.
Lịch sử phát triển làng
Theo tài liệu tổng hợp qua khảo sát thực tế và tài liệu thu thập được, làng Chuông là một làng quê truyền thống lâu đời có từ thời xa xưa nằm giữa trung tâm tỉnh Hà Tây cũ nay là Thành Phố Hà Nội. Vào thế kỷ thứ 8 - 791 năm Tân Mùi, theo các bậc cao niên trong làng thì ban đầu làng Chuông có tên là Trang Thì Trung, về sau đông dân hơn nên được mở rộng thành làng. Đầu thời Lên Sơ, làng Chuông đã rất đông đúc. Vào thời nhà Mạc (1527-1593), làng Chuông đã có hai người đỗ đại khoa là Nguyễn Kinh Bang đỗ tiến sỹ khoa năm Kỷ Sửu niên hiệu Minh Đức đời Mạc Đăng Dung (1529) làm quan đến chức Giám sát Ngự sử. Con ông là Nguyễn Việt Mậu (1529-?) đỗ Hoàng giáp khoa Bình Thìn niên hiệu Quang Bảo đời Mạc Phúc Nguyên (1556) làm quan đến chức Tự Khanh.
Đầu thế kỷ 20 làng thuộc tổng Thì Trung là một làng lớn, huyện Thanh Oai, phủ Ứng Thiên (năm Gia Long thứ 14 thì đổi tên thành phủ Ứng Hòa), trấn Sơn Nam Thượng (trấn này đến tháng 10 năm Minh Mạng thứ 12 – Tân Mão – 1831 nhập với Hoài Đức thành tỉnh Hà Nội).
Tháng Chín năm Đinh Mùi (tháng 10 năm 1847), Nguyễn Phúc Thì lên ngôi, năm sau (1848 – Mậu Thân) đặt niên hiệu và Tự Đức thì ngôi làng kiêng tên húy của vua nên xã Thì Trung và tổng Thì Trung phải đổi tên thành Phương Trung cùng các xã trong huyện Thanh Oai. Những dòng họ lớn trong làng là Lê Văn, Phạm. Ở cổng đinh làng có khắc đôi câu đối khẳng định vị thế của làng:
“Thì Trung được đất tốt, âm trợ dương phù, ngoài chấn vũ công, muôn thuở trường tồn”.
Trước cách mạng tháng Tám năm 1945, làng Chuông có 25 xóm. Đến tháng 12/1946 đề phù hợp với điều kiện của thôn kháng chiến, xã Phương Trung được chia thành 7 thôn: Tây Sơn – Trung Chính – Liên Tân – Quang Trung – Mã Kiều – Tân Tiến – Tân Dân. Năm 2003, thôn Tân Dân được chia thành Tân Dân 1 và Tân Dân 2. Như vậy, từ một làng gốc đến nay làng Chuông được chia thành 8 thôn.
Có thể nói làng Chuông ở nằm ở vị trí khá thuận lợi cho phát triển kinh tế của người dân. Làng nằm sát quốc lộ 21B về phía Đông nên giao thông liên tỉnh khá thuận lợi và phía Tây ven sông Đáy cách làng chừng 700m. Hệ thống quốc lộ 21B, sông Đáy và đường đê sông Đáy đã tạo cho làng Chuông thế thông thương với Hà Đông – Hà Nội, các tỉnh trung du phía Bắc và các huyện khác của tỉnh Hòa Bình.
Làng Chuông là một làng nghề nổi tiếng cả nước với truyền thống làm nón lâu đời thông qua sản phẩm nón lá. Người dân làng Chuông sống chủ yếu bằng nghề làm nón lá và làm ruộng. Không nhiều người dân trong làng biết chiếc nón xuất hiện từ khi nào nhưng trong ca dao xưa đã có câu “Nón Chuông, khua lụa, quai thao làng Đơ”. Có nhiều câu ca dao thể hiện một sự tri ân với những người làm nón tâm huyết yêu nghề, tạo cho nghề của cha ông một sức sống bền bỉ qua câu ca dạo được truyền tụng trong nhân gian:
“Muốn ăn cơm trắng cá trê
Muốn đội nón tốt thì về làng Chuông”
Cơ cấu làng, xã, thôn
Làng Chuông là tên nôm của xã Phương Trung, thuộc huyện Thanh Oai, Hà Nội. Làng Chuông ngày nay có 8 thôn, 21 xóm, mỗi xóm từ ngày xưa cách nhau bằng con đường xây gạch bổ cau. Chuông là làng duy nhất trong xã Phương Trung. Tổng diện tích tự nhiên làng là 481,44 ha, gồm 8 thôn là Tây Sơn – Trung Chính – Liên Tân – Quang Trung – Mã Kiều – Tân Tiến – Tân Dân 1 và Tân Dân 2. Làng Chuông có hai lối tiếp cận chính là từ đê sông Đáy phía Tây ranh giới làng và quốc lộ 21B phía Đông ranh giới làng. Con đê sông Đáy chạy qua làng một tuyến đường dân sinh quan trọng và đồng thời cũng có chức năng là chợ của một vùng rộng lớn không chỉ dành riêng cho làng Chuông mà còn có sự tham gia của một số xã xung quanh như Văn La, Kim Thư, Cao Dương. Con đê làng cũng là nơi bà con làm nghề nón lá thường phơi lá lụi ở công đoạn xử lý nguyên liệu.
